Çocukluk döneminde en fazla süt, yumurta, yetişkinlikte ise yumurta ve deniz ürünlerine karşı gıda alerjisi oluşabilir. En fazla görülen gıda alerjileri ise kabuklu deniz ürünleri, fıstık, balık ve yumurtaya karşı oluşur. Çocuklardaki gıda alerjisi süt, kabuklu deniz ürünleri, soya ürünleri, yumurta akı, domates gibi besinlerde yoğunlaşmaktadır. Gıda maddeleri içine konulan renklendiriciler, koruyucu katkı maddeleri, kakao, çay, kolalı besinlerde alerjik reaksiyona neden olabilir. Bazı gıdaların kendileri alerjik reaksiyona neden olurken, bazıları da aynı türde gıdalarla çapraz reaksiyona girebilir. Yani badem, ceviz gibi fıstıklara alerjisi bulunan kişilerde, diğer fıstık türleri de alerjik etki yapabilir.

Gıdaların alerjik reaksiyon oluşturması için, gıdaların sindirim sisteminde işlenerek emilmesi gerekir. Vücudumuzda gıda alerjisi ya da intoleransından koruyucu çok sayıda mekanizma bulunmaktadır. Bu koruyucu mekanizma gıda maddelerini tanımakta ve alerjenlerin istenmeyen etkilerini engellemeye çalışır. Bu sistem immünolojik tolerans olarak tanımlanır. Fakat gıda maddelerinin yeterince işlenmemesi ya da savunma mekanizmasındaki hata nedeniyle gıdalara karşı alerjik reaksiyon gelişebilir. Gıdaların sindirim sistemini tahriş etmesiyle kişide çeşitli belirtiler ortaya çıkar. Bunlar hafif etkiler yapabileceği gibi, şiddetli etkilere de neden olabilir. Gıda alerjisindeki belirtilerin en önemlileri ise;

Gıda alerjileri yetişkinlerin %1'inde etkili olurken, çocuklarda %7 oranında etkili olur. Bazı çocuklarda daha yaygın şekilde görülür. Gıda intoleransı daha sık görülür. Bazı insanlarda spesifik maddelere karşı tolerans görülebilir. Bunların en fazla görüleni laktoz intoleransıdır. Toplumda %15 kadar etkili olur. Ailelerin bir kısmında yaygın şekilde görüldüğünden, bunun genetik olduğu söylenebilir.

İnsanlarda rahatsızlık veren belirtilere neden olan gıda alerjileri, oldukça belirgin şekilde sindirim sistemi sorunlarına neden olur. Alerjenlere karşı antikor üreten vücut, bunlarla savaşmak içinde histamin maddesi salgılar. Bununla birlikte kişilerde burun akıntısı, boğazda kaşıntı, ciltte döküntü, ürtiker, nefes borusunda şişkinlik, buna bağlı olarak nefes darlığı, mide ağrısı, kramplar ve ishal görülebilir. Bazı alerjenlere karşı hafif etkiler ortaya çıkarken, bazılarında oldukça şiddetli etkiler olmaktadır.

Tanı konulması için, kişinin hangi gıdalardan sonra yakınması olduğu değerlendirilmelidir. Şüphe edilen besinlerin kesilmesinden sonra yakınmalar ortadan kalkarsa, gıda alerjisi tanısı konulabilir. Bazen gıdalar tüketildikten sonra egzersizle birlikte yakınmalar gelişebilir. Burada egzersizle gelişen gıda alerjisi vardır. Gıda alerjisi olmayan kişilerde bu gibi yakınmaların olması halinde gıda zehirlenmesi, laktoz yetmezliği, huzursuz bağırsak sendromu, stres gibi etkenlerin dikkate alınması gerekir. Gıda alerjisinin etkin bir tedavisi bulunmamaktadır. Bu nedenle alerjen gıda tespit edilmeli ve bundan uzak durulmalıdır. Özellikle ailede alerji öyküsü olmasında, yaşın küçük olmasında risk daha fazla olacağından, belirtiler ortaya çıktığında kişilerde gıda alerjisi değerlendirilmelidir.

1 Yorum Yapılmış "Gıda Alerjisi"