Gıda AlerjisiGıda alerjisi, bir kişinin belirli yiyecekleri tükettikten sonra bağışıklık sisteminin aşırı tepki vermesi sonucu ortaya çıkar. Bu durum, solunum sıkıntısı, bilinç bulanıklığı, kusma, karın ağrısı gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Özellikle süt, deniz ürünleri, fıstık, domates ve yumurta gibi besinlerden sonra bu belirtiler ortaya çıkarsa, vakit kaybetmeden bir doktora başvurulmalıdır. İnsanlar yaşamları boyunca çeşitli gıdalar tüketmektedir. Bu gıdaların içinde, besin maddesi olarak tanımlanan vitamin, yağ, protein ve karbonhidrat gibi yapı taşları bulunur. Gıda alerjisi, bu yapı taşlarının bağışıklık sistemi tarafından yabancı madde olarak algılanması sonucu oluşan bir immün yanıtıdır. Gıdanın içindeki yabancı olarak algılanan maddelere karşı üretilen antikorlar, vücutta istenmeyen alerjik reaksiyonlara neden olur. Çocuklarda ve Yetişkinlerde Gıda AlerjisiÇocukluk döneminde en fazla süt ve yumurtaya karşı gıda alerjisi gelişirken, yetişkinlikte bu alerjiler daha çok yumurta ve deniz ürünlerine karşı ortaya çıkar. En yaygın görülen gıda alerjileri ise kabuklu deniz ürünleri, fıstık, balık ve yumurtaya karşıdır. Çocuklardaki gıda alerjisi, süt, kabuklu deniz ürünleri, soya ürünleri, yumurta akı ve domates gibi besinlerde yoğunlaşmaktadır. Gıda maddelerine eklenen renklendiriciler, koruyucu katkı maddeleri, kakao, çay ve kola gibi ürünler de alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Bazı gıdalar doğrudan alerjik reaksiyona sebep olurken, bazıları da benzer türdeki gıdalarla çapraz reaksiyona girebilir. Örneğin, badem ve ceviz gibi fıstıklara alerjisi olan kişilerde, diğer fıstık türleri de alerjik etki yapabilir. Gıda Alerjisinin Ciddi Rahatsızlıklara Neden OlabilirGıdaların alerjik reaksiyon oluşturması için sindirim sisteminde işlenerek emilmesi gerekir. Vücudumuzda gıda alerjisi veya intoleransından koruyucu birçok mekanizma bulunmaktadır. Bu koruyucu mekanizma, gıda maddelerini tanır ve alerjenlerin istenmeyen etkilerini engellemeye çalışır. Bu sistem immünolojik tolerans olarak tanımlanır. Ancak, gıda maddelerinin yeterince işlenmemesi veya savunma mekanizmasındaki hata nedeniyle gıdalara karşı alerjik reaksiyon gelişebilir. Gıdaların sindirim sistemini tahriş etmesiyle kişide çeşitli belirtiler ortaya çıkar. Bu belirtiler hafif etkiler yapabileceği gibi, şiddetli etkilere de neden olabilir. Gıda alerjisindeki belirtilerin en önemlileri ise:
Gıda alerjileri yetişkinlerin %1'inde, çocuklarda ise %7 oranında etkili olur. Bazı çocuklarda daha yaygın şekilde görülür. Gıda intoleransı daha sık görülür. Bazı insanlarda spesifik maddelere karşı tolerans gelişebilir. Bunların en fazla görüleni laktoz intoleransıdır. Toplumda %15 kadar etkili olur. Ailelerin bir kısmında yaygın şekilde görüldüğünden, bunun genetik olduğu söylenebilir. Gıda Alerjisinin Belirtileri Nelerdir?İnsanlarda rahatsızlık veren belirtilere neden olan gıda alerjileri, oldukça belirgin şekilde sindirim sistemi sorunlarına yol açar. Alerjenlere karşı antikor üreten vücut, bunlarla savaşmak için histamin maddesi salgılar. Bununla birlikte kişilerde burun akıntısı, boğazda kaşıntı, ciltte döküntü, ürtiker, nefes borusunda şişkinlik ve buna bağlı olarak nefes darlığı, mide ağrısı, kramplar ve ishal görülebilir. Bazı alerjenlere karşı hafif etkiler ortaya çıkarken, bazıları oldukça şiddetli etkiler yaratabilir. Gıda Alerjisi Tanısı ve TedavisiGıda alerjisi tanısı konulabilmesi için, kişinin hangi gıdalardan sonra şikayetlerinin ortaya çıktığı değerlendirilmelidir. Şüphe edilen besinlerin kesilmesinden sonra şikayetler ortadan kalkarsa, gıda alerjisi tanısı konulabilir. Bazen gıdalar tüketildikten sonra egzersizle birlikte şikayetler gelişebilir; bu durumda egzersizle gelişen gıda alerjisi varlığı düşünülmelidir. Gıda alerjisi olmayan kişilerde bu gibi şikayetlerin olması halinde gıda zehirlenmesi, laktoz yetmezliği, huzursuz bağırsak sendromu ve stres gibi etkenler dikkate alınmalıdır. Gıda alerjisinin etkin bir tedavisi bulunmamaktadır. Bu nedenle alerjen gıda tespit edilmeli ve bu gıdadan uzak durulmalıdır. Özellikle ailede alerji öyküsü bulunması ve yaşın küçük olması durumunda risk daha fazla olacağından, belirtiler ortaya çıktığında kişilerin gıda alerjisi açısından değerlendirilmesi gerekmektedir. |
Merhaba. Benim çocuğum ne zaman gıda tüketirse vücudunda belirli şişkinlikler ve kaşıntı oluşmaktadır. Doktora götürdüm de bunun bir alerji reaksiyon olduğunu ifade etti. Gıdalardan belirli bir zaman içerisinde uzak durması gerektiğini de söyledi. Benim çocuğum gıda alerjisinden kurtulması ne yapmamız gerekir?
Cevap yazMerhaba,
Çocuğunuzun gıda alerjisi konusunda yaşadıklarını anladım ve sizin için çok endişe verici olduğunu biliyorum. Öncelikle doktorunuzun önerilerini dikkatlice takip etmeniz çok önemli. Bunun yanında, şu adımları takip edebilirsiniz:
1. Alerji Tetikleyicilerini Tanıma: Çocuğunuzun hangi gıdalara karşı alerjik reaksiyon gösterdiğini net olarak belirlemelisiniz. Bu, bir gıda günlüğü tutarak yapılabilir.
2. Eliminasyon Diyeti: Doktorunuzun önerdiği şekilde belirli gıdalardan uzak durun ve zamanla bu gıdaları yavaş yavaş diyete tekrar ekleyerek vücudun tepkisini izleyin.
3. Acil Durum Planı: Çocuğunuzun alerjik reaksiyon göstermesi durumunda ne yapmanız gerektiği konusunda doktorunuzdan ayrıntılı bilgi ve yönerge alın. Bu, antihistaminikler veya epinefrin enjeksiyonu gibi acil durum ilaçlarını içerebilir.
4. Eğitim: Çocuğunuzu ve çevrenizdeki insanları gıda alerjileri konusunda eğitin. Çocuğunuz hangi gıdalardan uzak durması gerektiğini bilmelidir ve okulda ya da dışarıda yeme durumlarında dikkatli olunmalıdır.
5. Düzenli Kontrol: Çocuğunuzun al